Boots adlı şotland keçisinin öncəgörməsi səhv çıxdı, Geda adlı çin meymununku düz çıxdı. İstəsək də, istəməsək də, təkamülün indiki mərhələsində belə bir xeyli adam, bəzən də çoxluq maraqla özündən şüurca aşağı olanların seçiminə inana bilir, ona bel bağlaya bilir.
Brexiti öncədən görmüş iqtisadiyyat professoru təxminən iki ay qabaq Trampın da qalib gələcəyini demişdi. Kimliyi, hardan oxumağım dəqiq yadımda qalmayıb. Bloomberg, Economist, Forbes kimi bir mənbə idi. Yadımda qalanı danışım. Bu professor deyir ki, birjalarda qiymətlər qalxır-düşür, indekslər aşağı-yuxarı hərəkət eləyir. Peşəkar brokerlər momenti tutub ucuz alıb baha satmaq istəyirlər. Sonda onların seçiminin nəticəsi adi bir meymunun əlini atıb ağacdan asılmış səbətlərdən birini götürməsi ilə eyni olacaq. O, bazarın ağıllı, məntiqli tək-tək bilicilərin istəyi ilə yox, çoxluğun təsadüfi və ya səhv qərarı ilə hərəkət elədiyini düşünür.
Donaldın gəlib dünyanı dağıdacağını düşünənlər də, Hillarinin gəlib dünyanı düzəldəcəyini düşünənlər də məsələni çox şişirdirlər. Demokratik sistem bir nəfərin gəlib nəyisə düzəldəcəyinə əsaslanmır. Bir nəfərin gəlib hər şeyi korlamasının qarşısını almağa əsaslanır.
Azərbaycanda ən uzun müddət müşahidə elədiyim səhv yanaşma budur. Bu gün Lalə Şövkət Hacıyevanın yubileyini keçirib tərifləyirlər. Onun siyasi irsi nədir? Yadımda qalan budur ki, TV-yə çıxıb adamları inandırmağa çalışırdı ki, H.Əliyev hər şeyə qadirdir, bütün işləri düzəldəcək. Sonra vəzifə aldı, işlədi, getdi, müxalifətdə vahid namizəd çalışmalarına qatıldı, səhnədən getdi. Ancaq yaxşı padşah axtarışları bu gün də davam eləyir. Bu gün nəfəsi kəsilməkdə olan klassik müxalifət indiki padşaha qarşı daha yaxşı padşahları olduğunu deyir, fürsət düşsə həmin sistemi möhkəmlədə də bilər.
Amerikalıların dərdini çəkməyək. Onları padşahdan qoruyan və yaxşı padşaha ümidli qoymayan sistemləri var.
